Arbowet

Bijgewerkt op

De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is in beginsel niet van toepassing op vrijwilligers. Alleen bij ernstige risico’s blijven de Arbo voorschriften van toepassing. En voor vrijwilligers die tot kwetsbare groepen behoren (Jongeren onder de 18 jaar, vrijwilligers die zwanger zijn of die borstvoeding geven), blijven een aantal aanvullende voorschriften gelden. Daarnaast blijven vrijwilligersorganisaties op basis van hun zorgplicht verantwoordelijk en aansprakelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden voor hun vrijwilligers.

Kijk voor meer informatie over Veilige arbeidsomstandigheden in vrijwilligersorganisaties en veel gestelde vragen op Platform Vrijwillige Inzet.

Als in een buurt- of dorpshuis uitsluitend met vrijwilligers wordt gewerkt, is het de bestuurders aan te raden om de risico’s voor veiligheid en gezondheid te inventariseren en de maatregelen treffen die daarbij horen. Want een bestuur is verantwoordelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden. De Arbowet geeft hiervoor in algemene regels kaders aan. Zo zullen er bijvoorbeeld veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen voor het werken op hoogte of in verband met de brandveiligheid in de keuken.

Arbo risico-inventarisatie

Om het Arbobeleid binnen buurt- en dorpshuizen met ten hoogste 40 uur betaalde arbeid per week vorm te geven is in het verleden een speciale checklist ontwikkeld, de Arbocheck vrijwilligerswerk. Door een wetswijziging zijn de betreffende buurt- en dorpshuizen niet langer verplicht deze check uit te voeren. Maar buurt- en dorpshuizen die serieus werk willen maken van arbeidsomstandigheden doen er goed aan de Arbocheck te blijven gebruiken. In geval van een ernstig ongeval kunt u daarmee aantonen dat u de zorgplicht serieus neemt.

Klik hier om een pdf-bestand van de Arbocheck vrijwilligerswerk te downloaden. Deze Arbocheck is oud, maar kan nog goed van dienst zijn om de diverse risico’s in kaart te brengen. Zie voor meer RI&E’ s de website van Steunpunt RI&E.

Wanneer is Arbowet wel van toepassing

Indien er bij een buurt- of dorpshuis meer dan 40 uur betaalde arbeid wordt verricht, dan dienen zij zich aan de Arbowet te houden. Dat betekent dat werkgever (bestuur) en werknemer een aantal verantwoordelijkheden hebben met betrekking tot een gezonde en veilige werkomgeving.

De Arbowet is een kaderwet. Dit betekent dat er geen regels voor concrete risico’s in staan, maar algemene bepalingen en richtlijnen voor het arbobeleid in organisaties. Iedere organisatie en branche heeft de mogelijkheid om zelf te bepalen hoe zij invulling geven aan hun arbobeleid.

De belangrijkste verantwoordelijkheden van een werkgever zijn:

  • Het ontwikkelen en uitvoeren van een arbeidsomstandighedenbeleid (Arbobeleid).
  • De risico’s die werknemers in het bedrijf lopen, vastleggen in een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
  • Onderdeel van de RI&E is een Plan van Aanpak. Hierin wordt aangegeven wat het bedrijf tegen deze risicovolle situaties doet.
  • De werkgever is verplicht om een van zijn werknemers aan te wijzen als preventiemedewerker.
  • Iedere werkgever moet beschikken over een eigen overeenkomst met een arbodienst of bedrijfsarts.

Kijk voor meer informatie over verantwoordelijkheden van een werkgever en werknemer op het Arboportaal van het Ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid.

Websites

http://www.arboportaal.nl/
http://www.rie.nl/ (diverse RI&E’s)
http://www.nibhv.nl/ (het Nederlands Instituut voor Bedrijfshulpverlening)