De Arbowet is in principe niet van toepassing op vrijwilligers. Voor buurt- en dorpshuizen mét personeel bestaat de Arboverplichting ten aanzien van hun werknemers wel. Dat betekent dat er bij deze buurt- en dorpshuizen, een RI&E (Risico Inventarisatie en Evaluatie) uitgevoerd moet worden en dat er Bedrijfshulpverlening (BHV) georganiseerd moet worden. Bovendien moeten deze buurt- en dorpshuizen, ongeacht het aantal betaalde medewerkers, een arbocontract afsluiten waarin afspraken met een arboarts worden vastgelegd. In dit basiscontract staan de minimale rechten en plichten voor de werkgever, werknemer en de arbodienstverlener.
Over Bedrijfshulpverlening (BHV):
BHV betekent dat werknemers binnen een organisatie worden opgeleid om hulp te bieden aan collega’s en klanten wanneer de veiligheid of gezondheid gevaar loopt. De Arbowet zegt dat het aantal benodigde BHV’ers zal moeten blijken uit een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI & E). Het aantal is daarom niet vastgelegd, maar is minimaal één. Op die momenten dat uw betaalde beheerder aan het werk is moet er een BHV’er aanwezig zijn. Meest logisch is dat de beheerder zelf.
Opleiding
Als er in uw provincie een steunpunt voor dorps- of buurthuizen is, dan bestaat de kans dat zij een cursus BHV organiseren. Verder zijn er diverse commerciële bedrijven die opleidingen aanbieden. Een goed opleidingsinstituut is in het bezit van het NIBHV (Nederlands Instituut voor Bedrijfshulpverlening) keurmerk. Maar de BHV opleidings- en certificeringsmarkt is een vrije markt dus gebruik maken van een bedrijf met NIBHV keurmerk is geen wettelijke verplichting. De wet schrijft voor dat de vaardigheden van de BHV’er op peil moeten blijven maar zegt niet hoe. Een jaarlijkse herhalingscursus is een goede manier om dit te doen. Het NIBHV diploma is in ieder geval één jaar geldig (met een uitloop van drie maanden).
Organisatie van BHV
Voor het organiseren van bedrijfshulpverlening in uw accommodatie kunt u gebruik maken van de BHV Checklist, het Bedrijfshulpverleningsplan en het voorbeeld van een Ontruimingsplan.
Over RI&E:
Met een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) brengt u alle risico’s binnen uw bedrijf in beeld en de oplossingen ervan. Wanneer het aantal uren in loondienst minder dan 40 uur betreft dan hoeft de RI&E niet getoetst te worden door een erkende Arbodienst of deskundige. U kunt dan ook de gratis checklist gezondheidsrisico’s gebruiken:
- Bij meer dan 40 uur in loondienst moet de RI&E wel getoetst worden. Of er moet gebruik gemaakt worden van een erkende branche RI&E die is vrijgesteld van toetsing. Erkende RI&E instrumenten zijn te herkennen aan het groene logo.
- Organisaties met meer dan 25 werknemers moeten hun RI&E-instrument sowieso laten toetsen.
Overigens is het ook als u geen betaalde krachten heeft, raadzaam om binnen uw organisatie de risico’s in kaart te brengen en vast te leggen op welke manier u deze risico’s tot het minimum zult beperken.
Vrijwilligers
Als een buurt- of dorpshuis louter met vrijwilligers werkt hoeft er geen RI&E uitgevoerd te worden. Behalve wanneer er in een buurt- of dorpshuis met gevaarlijke stoffen en biologische agentia gewerkt wordt. Bij een aantal situaties zijn er wel een aantal Arbovoorschriften van toepassing. Bijvoorbeeld bij het werken op grote hoogte of bij kans op gehoorbeschadiging. Voor zwangere vrouwen en jeugdigen gelden ook aanvullende voorschriften.
Veiligheidsbeleid
Uit bovenstaande zou je de conclusie kunnen trekken dat een buurt- of dorpshuis dat volledig draait op vrijwilligers niet verplicht is BHV’ers aan te stellen. Echter! Een buurt- of dorpshuis is nog steeds verantwoordelijk voor een veilige omgeving voor vrijwilligers, bezoekers, deelnemers, etc. Wanneer er een ongeval plaatsvindt en uit onderzoek blijkt dat het buurt- of dorpshuis niets heeft gedaan ter voorkoming, kan men aansprakelijk worden gesteld.
Hoe hier nou mee om te gaan? Geen verplichting, maar wel verantwoordelijk. Antwoord: door goed veiligheidsbeleid te voeren! Onderstaand vindt u een door Movisie ontwikkeld stappenplan hoe dat als vrijwilligersorganisatie aan te pakken bestaande uit:
- Introductie (1)
- Samenvatting Arbowet (2)
- Stappenplan (3)
- Invulschema (4)
- Risicolijst(5)
Zie ook:
www.rie.nl
https://vrijwilligerswerk.nl/wetten-regels/veilige-arbeidsomstandigheden
