Den Haag, dinsdag 29 maart
Twee dagen na de deadline van het UBO-register heeft het Nederlandse vrijwilligerswerk een petitie aangeboden aan de Kamerleden Hilde Palland (CDA), Chris Stoffer (SGP) en Hawre Rahimi (VVD) om onnodige regeldruk voor vrijwilligers in besturen te stoppen. Kamerleden van CDA, SGP en VVD willen nog een keer bij minister Kaag pleiten voor uitstel voor inschrijving van het UBO-register. Het liefst direct om te voorkomen dat vrijwilligersorganisaties hun besturen kwijtraken of met een geblokkeerde bankrekening komen te zitten, of later in het jaar een boete krijgen.
Na invoering van de privacywetgeving AVG en de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen is het UBO-register de druppel voor veel vrijwilligers in besturen om hun werk nog goed te kunnen doen. In brief aan vrijwilligersorganisaties en goede doelen belooft minister Kaag te gaan kijken hoe ze het met name kleinschalige liefdadigheidsinitiatieven makkelijker kan maken. Er is weinig vertrouwen dat dit snel verbetering oplevert. Nog lang niet alle goede doelen en vrijwilligersorganisaties hebben hun uiteindelijk belanghebbenden ingeschreven in het zogeheten UBO-register bij de Kamer van Koophandel. UBO staat voor Ultimate Beneficial Owner en het register moet ervoor zorgen dat in beeld komt wie er belanghebbend is om witwassen van crimineel geld en terrorismefinanciering te voorkomen.
Volgens brancheorganisaties in het vrijwilligerswerk is dit register het foute middel en levert het vooral veel kleine vrijwilligersorganisaties veel extra werk op, maar ook onduidelijkheid en angst het fout te doen. Ook redeneren de organisaties dat zij onterecht in de verdachtenbank zitten op basis van een Nationale Risico Analyse witwassen en terrorismefinanciering. In deze analyse bestempelen experts enerzijds verenigingen en stichtingen als hoog risico, maar anderzijds stellen zij ook dat het niet gaat om Algemeen Nut Beogende Instellingen en aanverwante organisaties die het zich niet kunnen of willen veroorloven deze status aan te vragen.
Witwassen aanpakken, maar besturen ontzien
Intussen blijven de problemen toenemen. Kamerlid Rahimi: “Kleine ondernemers hebben ook ernstige problemen met het register. Het is het best als er nu uitstel komt.” Kamerlid Stoffer ziet in zijn omgeving besturen worstelen met een te kort aan vrijwilligers: “We moeten witwassen aanpakken, maar daarbij besturen van vrijwilligersorganisaties en goede doelen zo veel mogelijk ontzien.” Weliswaar belooft Kaag te kijken waar zij met name kleinschalige liefdadigheidsinstellingen kan ontzien, maar de ervaring leert dat dan andere kleine vrijwilligersorganisaties zoals de sportvereniging, buurthuis of zangkoor dan vergeten worden. Op zijn vroegst wordt er in september 2022 hiernaar gekeken. Dat is voor veel vrijwilligersorganisaties waarschijnlijk te laat. Kamerlid Palland: “We moeten niet vergeten dat het om meer gaat dan het UBO-register. De druk neemt sowieso al jaren toe.”
Vrijwilligersorganisaties geven aan dat de invoering van het UBO-register bovenop pas ingevoerde complexe wetgeving als de Wet Bestuur en Toezicht Rechstpersonen (WBTR) en de privacywetgeving AVG komt en dat het niet zo is dat zonder deze nieuwe wetten besturen niet al keihard aan het werk waren om hun vrijwilligersorganisatie goed te organiseren.
De vrijwilligersorganisaties vragen de Rijksoverheid in hun petitie om te beseffen dat vrijwilligers hun vrijwilligerswerk te goeder trouw in hun vrije tijd doen, vaak naast betaalde baan of zorgtaak. Graag zien zij dat de Rijksoverheid waar mogelijk kleine organisaties (alsnog) uitzondert van wet- en regelgeving en hen zeker niet voor de kosten op te laten draaien. Graag zien zij dat het nieuw kabinet bij nieuwe wet- en regelgeving kijkt wat in redelijkheid verwacht kan worden van kleine vrijwilligersorganisaties.
De petitie Stop onnodige regeldruk voor vrijwilligers in besturen heeft inmiddels 10.653 handtekeningen en is te vinden op https://stopregeldrukvrijwilligers.petities.nl/ De petitie blijft voorlopig online omdat de petitievoerders niet verwachten dat er snel verbetering komt in de situatie en nieuwe wetgeving alweer onderweg is.
Gepubliceerd 30 maart 2022
