Wat is een bestemmingsplan?
Een bestemmingsplan bepaalt wat er in een gemeente met de ruimte mag gebeuren. Er staat in welke functies zijn toegestaan (bijvoorbeeld woningen, bedrijven, voorzieningen, verkeerruimtes) en welke afmetingen bebouwing mag hebben (locaties, oppervlaktes, hoogtes). Een bestemmingsplan is een juridisch bindend plan, het is integraal én het zegt zowel iets over de huidige situatie, als over welke ontwikkelingen zijn toegestaan. Vergunningaanvragen worden aan het bestemmingsplan getoetst.
Een eerste vereiste bij planontwikkeling van een buurt- of dorpshuis is dus de toets of de voorgenomen bouw of een ander gebruik past in het bestemmingsplan. Het is dus raadzaam om na te gaan of er problemen met het bestemmingsplan zijn te verwachten voordat (bouw)plannen worden uitgewerkt.
Houd er ook rekening mee, dat per gemeente bestemmingsplannen kunnen verschillen. Architecten horen goed thuis te zijn in deze materie. Wanneer een architect is ingeschakeld bij een bouwactiviteit aan uw buurt- of dorpshuis, kunt u uw vragen aan hem of haar delegeren. U kunt bestemmingsplannen gemakkelijk inzien via de landelijke website www.ruimtelijkeplannen.nl.
Wet ruimtelijke ordening (Wro)
Het bestemmingsplan vindt zijn wettelijke grondslag in de Wet ruimtelijke ordening (2008). In deze wet wordt geregeld hoe ruimtelijke plannen tot stand komen en hoe de verhouding tussen de verschillende bestuurslagen (Rijk, provincies, gemeenten) is. Iedere bestuurslaag heeft zijn eigen verantwoordelijkheden en taken.
Op gemeentelijk niveau kunnen gemeenten structuurvisies maken (met hoofdlijnen van beleid) en bestemmingsplannen (met een uitgewerkte bestemmingsregeling).
Onderdelen bestemmingsplan
Een bestemmingsplan bestaat uit:
- Een digitale verbeelding (‘kaart’), waarop alle bestemmingen zijn aangegeven. Daarmee maakt een gemeente duidelijk welk ruimtelijk beleid voor een bepaald gebied of dorp wordt gevoerd;
- Regels waarin staat waar en in welke omvang gebouwd mag worden en welk gebruik is toegestaan;
- Een toelichting, waarin een gemeente zijn beleid beschrijft: wat is de achtergrond van bestemmingskeuze en regeling?
Meer informatie over de werking van bestemmingsplannen in relatie tot buurt- en dorpshuizen via deze link.
Procedure bestemmingsplan
Bij het opstellen van een bestemmingsplan worden de volgende stappen gevolgd:
- Voorbereiden voorontwerp: de gemeente stelt een voorontwerp van een bestemmingsplan op. Op grond van de gemeentelijke inspraakverordening wordt hierover in de regel gelegenheid tot inspraak geboden. Ook wordt overleg met instanties en maatschappelijke organisaties gehouden;
- De resultaten worden verwerkt in een ontwerp van een bestemmingsplan. Dit ontwerp wordt gedurende zes weken ter inzage gelegd. Tegen het ontwerp kan door eenieder een zienswijze worden ingediend;
- Binnen twaalf weken beslist de gemeenteraad over de zienswijzen en wordt het bestemmingsplan vastgesteld, al dan niet met wijzigingen;
- Het vastgestelde bestemmingsplan wordt opnieuw tere inzage gelegd. Als er geen beroep bij de Raad van State wordt ingebracht en geen schorsingsverzoek is ingediend, treedt het bestemmingsplan in werking.
- Meer informatie hier.
De nieuwe Omgevingswet
Het Rijk is al een tijd bezig om de plannen voor onze leefomgeving te regelen via een nieuwe wet, de Omgevingswet (zie ook: www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl).
Bij de Omgevingswet wordt ingezet op meer overzichtelijke regels. Regels vanuit verschillende sectoren worden samengevoegd in het gemeentelijk omgevingsplan. Naast ruimtelijke regels (voor bouwen en beeldkwaliteit) kunnen dat ook regels zijn op het vlak van horecabeleid, milieubeleid, duurzaamheid, gezondheid, verkeer, natuur en water, kortom onze hele leefomgeving. Gemeenten moeten straks zo’n omgevingsplan voor hun hele grondgebied maken. Dat plan vervangt op den duur het bestemmingsplan. Daaraan gaat vaak een visie op hoofdlijnen vooraf, een omgevingsvisie genoemd.
Met de Omgevingswet wordt ingezet op:
- Samenhang in de regeling voor onze leefomgeving;
- Overzichtelijke regelgeving en minder afzonderlijke regels;
- Minder toetsen, vergrote afwegingsruimte en snellere besluitvorming;
- Ruimte voor initiatieven en zogenaamd ‘lokaal maatwerk’.
De Omgevingswet gaat waarschijnlijk per 1-1-2024 in werking. Wel geldt een overgangstermijn voor de werking van bestemmingsplannen.
Meer informatie
Zie hier voor meer informatie over het bestemmingsplan en de nieuwe Omgevingswet.
