Huren of kopen?

Bijgewerkt op

Geen buurt- of dorpshuis zonder huis. Maar wil je ook echt eigenaar zijn van het pand waar je je activiteiten voor de buurt of het dorp organiseert? Als organisatie heb je de keuze om een pand te huren of te kopen. Maar wat is logisch in welke situatie? De aankoop van een pand begint altijd met de vraag: waarom wil je überhaupt iets kopen? Onderzoek het antwoord op die vraag op zakelijke basis, in plaats van emotie. Neem bij de keuze tussen huren en kopen de volgende factoren in overweging.

Wanneer huren?

Een pand huren is in de regel vooral geschikt voor beginnende projecten. Huren brengt namelijk weinig risico met zich mee. Een project heeft ruimte om te falen, zonder de verplichtingen of lasten wanneer het project eventueel over de kop gaat. Huren maakt het mogelijk om activiteiten te beginnen en uit te proberen, zonder dat er enig risico aan vast zit.

Neem Her-Ontdekt, de Rotterdamse pionier van project Beheer je buurthuis. Her-Ontdekt is een innovatief nieuw project, waarbij het vooraf de vraag was of het concept aan zou slaan. Het initiatief huurt van een woningcorporatie om niet een pand dat over drie jaar tegen de grond gaat. Dat is meteen een mooie testcase van drie jaar. Mocht Her-Ontdekt in die periode geen succes blijken, dan is er niets aan de hand. Is het wel een succes, dan kan het initiatief na drie jaar verder kijken naar een nieuwe locatie

Huren betekent dus meer flexibiliteit om het vastgoed aan te passen op de realiteit. Blijk je na een tijd te veel of te weinig ruimte te hebben voor je activiteiten, dan zoek je eenvoudigweg een nieuw pand. Zeker op een moeilijke vastgoedmarkt, waar gemeente en woningcorporatie hun panden moeilijk verhuurd krijgen, is het ook mogelijk om te onderhandelen over huurprijzen en een pand dus zelfs om niet te huren. Zo leg je met huren, in tegenstelling tot kopen, minder geld voor een langere termijn vast, wat je kunt gebruiken als investering in je activiteiten.

Wanneer kopen?

Een pand kopen is juist een optie die meer geschikt is voor initiatieven die zich lang en breed hebben bewezen. Denk aan dorps- en buurthuizen met een breed draagvlak in hun omgeving en die volledige zeggenschap willen om bijvoorbeeld de nodige verbouwingen aan een pand te kunnen doen. Met een eigen pand is het voor zulke initiatieven veel makkelijker om subsidies en fondsen te realiseren voor activiteiten en verbouwingen.

Kopen is vaak een goede oplossing wanneer je te veel huur betaalt voor een pand waar je wel per se wilt blijven. Door te kopen verminderen de maandelijkse lasten op de lange termijn en blijft er dus (wederom op de lange termijn) meer geld over voor activiteiten. Zeker wanneer de vastgoedmarkt zware periode doormaakt en de prijzen dalen, is kopen een aantrekkelijk alternatief.

Veel panden die in aanmerking komen voor een buurtfunctie zijn eigendom van de gemeente. Staat een zo’n pand leeg en is er geen interesse in huur, dan moet de gemeente veel afboeken op het pand. Dat betekent dat de gemeente waarschijnlijk graag van het pand af wil, waardoor je veel korting kunt krijgen op de reële prijs. Ook is het soms mogelijk om alleen het pand te kopen van de gemeente, zonder dat je eigenaar van de grond wordt. Je betaalt in dat geval alleen huur over de grond, wat, met goede onderhandelingen, flink kan besparen op de totale kosten.

Tilburgse pionier In De Boomtak wist op die manier de prijs van een kleine vier ton terug te brengen tot twee ton. Dat bleek alsnog teveel voor een hypothecaire lening van de bank, maar met hulp van de wijk wist het initiatief genoeg geld in te zamelen om de minimale hypotheek aan te vullen tot het complete aankoopbedrag. Vaak komt het sowieso voor dat fondsen bereid zijn hulp te bieden bij het financieren van niet alleen verbouwingen, maar ook een gedeelte van de hypotheek.